دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران جنوب
دانشکده تحصیلات تکمیلی
( MSc.) سمینار برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
گروه مهندسی عمران – سازه هیدرولیکی
عنوان:
بهبود عملکرد و راندمان بهره برداری از مخزن سد سفیدرود از دیدگاه عملیات رسوب زدایی (شاس)
چکیده
سالانه بین 0/5 تا 1 درصد حجم ذخیره مخازن در سرتاسر دنیا در اثر رسوب گذاری در آنها از بین می رود. بنابراین رسوبگذاری در مخازن سدها از جمله مسائل مهم و حیاتی می باشد که باید در زمینه بهره برداری و بحث عمر مفید مخزن سد مد نظر قرار گیرد. از طرف دیگر با توجه به روند رو به رشد رسوبگذاری در مخازن و کمبود مناطق مناسب برای ساخت و ایجاد سدهای جدید رسوب زدایی از مخازن و کنترل رسوبات در آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در ایران سالانه بین 175 تا 250 میلیون متر مکعب از حجم مخازن سدها در اثر رسوب گذاری از دست می رود. نرخ سالانه کاهش حجم مخازن ایران به صورت سر جمع بین 0/5 تا 0/75 درصد متغیر است. متأسفانه این نرخ با گذشت زمان رو به افزایش است.
رسوب زدایی هیدرولیکی با استفاده از گشودن و دریچه های تحتانی (عملیات شاس) و تخلیه جریانات غلیظ و برداشت مکانیکی رسوبات و انحراف رسوبات در بالادست مخزن و سیفون کردن رسوبات و لایروبی هیدرولیکی رسوبات توسط پمپ از جمله روش های درمانی می باشند.
عملیات شاس عبارت است از خارج کردن رسوبات انباشته شده در پشت سد از طریق گشودن دریچه های تحتانی برای کاهش سطح آب به پایین ترین رقوم آن و افزایش سرعت و به تبع آن تنش جریان در مخزن سد.
در تحقیق حاضر به پیشینه انجام این عملیات در سد سفیدرود پرداخته شده و روشهای مختلف و اثر اجرای آن بر بهبود عملکرد این سازه مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است.
از نتایج حاصل در این تحقیق می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
عملیات شاس جهت احیا حجم از دست رفته مخازن سدها انجام می پذیرد. انجام عملیات شاس به دو صورت با تخلیه ناقص و با تخلیه کامل مخزن سد انجام می شود که در حالت تخلیه کامل راندمان عملکرد این عملیات بیشتر است. همچنین در حین انجام عملیات شاس راندمان کلی عملیات به تدریج و مرور زمان کاهش پیدا کرده که با انجام عملیات تکمیلی در تالوگ و نیز آب اندازی و فرسایش رسوبات نهشته شده این امر جبران شده است.
البته انجام عملیات شاس دارای معایبی نیز می باشد که کنترل اثرات مخرب زیست محیطی و نیز تاثیرات آن بر سازه های انتقال آب پایین دست از اهمیت بالایی برخوردار است.
مقدمه
توسعه اقتصادی ایران، کشاورزی – صنعت – خدمات، به توسعه و بهره برداری خردمندانه از منابع آب کشور وابسته است. پدیده رسوب گذاری مخازن سدها از جمله مسایل مهم و تاثیرگذار در عملکرد این سازه ها می باشد و بر این اساس بررسی دقیق آن اهمیت فوق العاده دارد که با انجام این کار و نیز بررسی اطلاعات حاصل شده، می توان در مورد چگونگی عملکرد سازه مورد تحقیق اظهار نظر کرد و از نتایج آن در طراحی های بعدی سود برد.
امروز رسوب گذاری در رودخانه ها و تجمع رسوب در مخازن سدها در اکثر کشورها و مناطق جهان به عنوان یک چالش مهم مطرح می شود. داده های آماری ارائه شده نشان می دهد که یک نرخ سالانه 0/3% در جهان و در آسیا در حدود 0/5 تا 1 درصد را نشان میدهد.
ورود و ته نشینی رسو ب در تونل ها و کانال های آبگیر که باعث کاهش ظرفیت انتقال و وارد آمدن خسارت به این سازه ها می شود. این تحقیق بر آن است تا با بررسی اثرات پدیده رسوب در مخازن سدها، روش های مختلف پیشگیری و درمان مرور شده و با جزئیات بیشتر به بحث و بررسی عملیات شاس در سد سفیدرود پرداخته شود.
در نهایت نتایج حاصل از انجام این عملیات مورد بررسی قرار گیرد.
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند