پایان نامه کارشناسی ارشد رشته عمران
با موضوع :
بررسی جنبه های عملی استفاده از روش طرح و ساخت در پروژههای عمرانی
چکیده
در پروژههای عمرانی و طرحهای زیر بنایی که به صورت بارز از تحولات تکنولوژی تاثیر میپذیرند استفاده از روشها و ساختارهای نوین مدیریت امری اجتناب ناپذیر است. یکی از روشهای نوین مدیریت و اجرای پروژه ها، روش «طرح و ساخت» میباشد که امروزه طرفداران زیادی بین دستاندرکاران اجرای پروژهها پیدا کرده است. این روش در مجموعه روشهای دو عاملی (کارفرما-پیمانکار) جای داشته که در آن کارفرما مسئولیت طراحی و اجرای پروژه را از طریق یک قرارداد به پیمانکار (طراح-سازنده) واگذار میکند.
در پژوهش حاضر به منظور شناسایی جنبه های عملی استفاده از روش طرح و ساخت در پروژههای عمرانی دو طرح مجتمع ورزشی دانشگاه گلستان و فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره) به عنوان مطالعه موردی، مورد بررسی قرار گرفت. روش طرح و ساخت که در پروژههای عمرانی مورد استفاده قرار گیرد دارای تفاوتهایی با مشخصات نظری این روش نیز داشته که منجر به محقق نشدن کلیه خصوصیات این روش و عدم بهره گیری بهینه از آن شده است.
به طور کلی یافتهها نشان میدهد مهمترین مزیت عامل جذابیت این روش برای کارفرمایان، همکاری، هماهنگی و تلفیق سه فعالیت طراحی، تدارک و اجرا میباشد که مانند بهم پیوسته در ارتباط با یکدیگر عمل می کنند. در نتیجه محصول به دست آمده دارای قابلیت اجرایی بهتر و در زمانبندی قابل قبول انجام خواهد شد نهایتاً استفاده از این روشی را در طرحهای عمرانی پیشنهاد مینماید.
مقدمه
تاکنون تحقیقات کاربردی زیادی روی روشهای مدیریت و اجرای پروژههای ساخت در کشورهای توسعه یافته انجام شده است. این تحقیقات که با تکیه بر تجربه بالای این کشورها در استفاده از روشهای مختلف بوده نقش بسزایی در یافتن راهکارهای مناسب جهت حل معضلات اجرای پروژههای زیربنایی داشته است.
در کشور ما با توجه به حجم بالای پروژههای عمرانی که در سالهای اخیر آغاز شدهاند و مشکلات مدیریت که اغلب منجر به تاخیر در بهره برداری از این پروژهها میگردد ضرروت انجام تحقیقات کاربردی جهت بررسی همه جانبه انواع مختلف قراردادهای ساخت با توجه به امکانات و شرایط خاص کشورمان کاملاً مشهود است. اینگونه تحقیقات در کشور ما در آغاز راه است و هنوز مسیر طولانی تحقیقاتی و شمار زیادی پژوهش در این زمینه لازم است تا درک روشن و استخراج استانداردهای ملی را بدنبال داشته باشد.
در این پژوهش سعی گردیده ابتدا روشهای متداول مدیریت و اجرای پروژه ها به لحاظ مشخصهها و نقاط ضعف و قوت آنها معرفی شده، و سپس ویژگیهای روش «طرح و ساخت» بررسی و جنبههای عملی آن در پروژهای عمرانی مورد ارزیابی قرار گیرد.
در روش «طرح و ساخت» انجام فعالیتهای طراحی نهایی، تدارک، اجرا و راهاندازی به عهده پیمانکار (طراح-سازنده) گذاشته میشود. بدین ترتیب کارفرما ریسک و مسئولیت خود را کاهش داده و آنرا بیشتر متوجه پیمانکار میسازد، در این روش هماهنگی بین تیم طراح و سازنده بالا رفته و یکپارچگی پروژه حفظ میشود، ضمن آنکه امکان انجام همزمان طراحی و اجرا فراهم شده و زمان اجرای پروژه کاهش مییابد.
1-2- موضوع و هدف تحقیق
روش «طرح و ساخت»[1] در سالهای اخیر محبوبیت زیادی برای اجرای پروژههای بزرگ عمرانی در کشورهای توسعه یافته بدست آورده است. این روش امتیازات خاصی به کارفرمایان عرضه میدارد و میتوان انتظار داشت که در آینده و تحت یک بستر مناسب به عنوان روش مطلوب اجرای پروژههای عمرانی مورد نظر قرار گیرد.
در ایران با توجه به اینکه نظام فنی اجرایی جدید طرحهای عمرانی، مرحله تهیه طرحها (مطالعات شناسایی تا پایان طراحی اولیه) را از مرحله اجرای طرحها (انجام طراحی تفصیلی و اجرایی، عملیات اجرایی) بصورت کاملاً مشخص تفکیک کرده است، بنابراین برای تحقق نظام مذکور میبایستی شرایط جدیدی سازگار با آن تدارک دیده شود.
روش اجرای طرح و ساخت در مقایسه با روش متعارف بیشتر با این فرایند هماهنگی داشته و در نظام مذکور هم به استفاده از این روش توصیه شده است.
بنابراین بررسی همه جانبه و عمیق روی ضرورت استفاده از این روش و نیز کارایی آن در اجرای پروژههای عمرانی، در قالب یک کار تحقیقی میتواند قدم مثبتی در جهت شناخت این روش باشد. هدف از انجام این تحقیق آن است که ضمن مشخص شدن خصوصیات روش و طرح و ساخت، دامنه کاربرد آن در انواع پروژهها و محدودیتهایی که برخی انواع پروژهها برای استفاده از این روش بوجود میآورند مشخص شده، و نیز با بررسی مسائل و مشکلاتی که این روش به همراه خواهد داشت، سعی شود راهکارهایی برای بهبود کارایی آن ارائه گردد. این تحقیق میتواند آگاهی لازم را به کارفرمایانی که قصد انتخاب روش طرح و ساخت را دارند ارائه گردد. این تحقیق میتواند آگاهی لازم را به کارفرمایانی که قصد انتخاب روش طرح و ساخت را دارند ارائه داده و نیز پیمنکارانی که قصد ورود به بازار طرح و ساخت را دارند یاری دهد. همچنین میتواند کمک موثری در جهت تدوین استانداردهای ملی برای این روش باشد.
1-3- اهمیت تحقیق و سابقه آن
همانگونه که بیان شد روش طرح و ساخت به عنوان یک روش مناسب برای اجرای پروژههای عمرانی در کشورهای توسعه یافته مطرح بوده و در نظام فنی و اجرایی جدید طرحهای عمرانی در ایران نیز در نظر گرفته شده و استفاده از آن توصیه شده است.
با توجه به اندک بودن تجربه عملی در استفاده از این روش در ایران و نیز فقدان تحقیقات کافی در این زمینه، ضرورت این تحقیق دانشگاهی کاملا مشهود بوده و میتواند زمینه و بسترهای لازم برای تحقق تحولات جدید در نظام فنی و اجرایی که در جهت بهبود فرآیند انجام پروژهها و حفظ سرمایههای ملی کشور میباشد را فراهم آورد.
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند